VUCA world – VUCA wereld

VUCA World

Tot voor kort had ik nog niet gehoord van het begrip ‘VUCA world’. Maar in Amerika wordt hij steeds meer gebruikt. VUCA world is een term die de wereld omschrijft waarin wij ons als mensen en organisaties op dit moment in bevinden.
Nadat ik Anje-Marijcke van Boxtel, director Schouten & Nelissen Coaching, enthousiast hoorde spreken over ‘VUCA world’, ben ik mij gaan verdiepen in deze term. Laten we de term in Nederland gaan introduceren!

VUCA World: waar staat dat voor?

VUCA world staat voor Volatile, Uncertain, Complex en Ambiguous. Wat zoiets betekent als:

• Volatile – Snel veranderend;
  
• Uncertain – Onzeker;
• Complex – Complex;
• Ambiguous – Vaag / dubbelzinnig.

Het gaat om een continue veranderende markt met hoge onzekerheid en complexiteit die lang niet altijd helder is. Een wereld waarin wij ons nu bevinden en die de komende jaren steeds meer VUCA gaat worden. Voorbeelden hiervan zijn de veranderende overheidsrol; de overheid trekt zich terug en meer focus komt op zelfredzaamheid en actief burgerschap. Maar ook de veranderingen in de zorg: het scheiden van wonen en zorg, de eigen bijdrage in de GGz, het pgb en de hogere eigen bijdrage Awbz voor mensen met vermogen. Slechts een aantal voorbeelden.

Doordat er een hoge mate van verandering, onzekerheid, complexiteit en vaagheid is, wordt het dus steeds moeilijker om laten we zeggen 5 of 10 jaarplannen te maken en tot in detail uit te werken.

VUCA World: wat betekent dat voor jouw organisatie?

Als veel variabelen dus snel veranderen, onzeker zijn, complex zijn en vaag zijn, dien je op een andere manier te gaan werken. Niet meer alles strak vast zetten maar juist flexibel en visionair zijn. Je dient te zorgen voor VUCA oplossingen:

• Volatile –> Vision: Visie geven;
• Uncertain –> Understanding: Proberen de context te begrijpen;
• Complex –> Clarity: Helderheid verschaffen en het simpel maken;
• Ambiguous – Agility: flexibiliteit inbouwen.

Het vergt van leiders in organisaties capaciteit om te begrijpen in welke wereld we ons bevinden. Proberen helder te krijgen wat er aan factoren op ons af komt. Maak een ‘foto’ van de huidige situatie. Welke veranderingen zien we? Schep orde in de chaos. Zodra dit overzicht en inzicht er is, toe gaan naar het verschaffen van (meer) helderheid. Het overzicht dient op een heldere en eenvoudige manier over gebracht te worden op collega’s in de organisatie: “Dit is de situatie waar we ons in bevinden”.

Creëer visie op de thema’s, op een eenvoudige en begrijpbare manier. Maak het simpel. Zet een stip op de horizon en geef aan binnen welke kaders we daar kunnen komen. Geen kant en klaar plan! Gezamenlijk op zoek gaan naar wat werkt. Samen kleine stapjes zetten in de goede richting. Trail en error past hierbij, proberen stappen te zetten en vroegtijdige kijken of het werkt. Snel en vroegtijdig ook eventueel bijsturen.

Dus: helder zijn over waar je naar toe wilt, maar flexibel in hoe je dat gaat bereiken!

VUCA world: leiderschapsstijlen

En welke leiderschapsstijl past daar dan bij? Veel meer toe naar een punt op de horizon en dan gelijkwaardig samenwerken om dit doel te bereiken. Meer toe naar co-leiderschap, gedeeld leiderschap, verbinding maken met anderen en samenwerken. Wie het weet mag het zeggen. Maar pas op, dat is ook gelijk een valkuil. Degene die in een onzekere tijd het hardst roept, is vaak ook degene met de wijsheid in pacht. Althans zo lijkt het, zorg daarom voor zorgvuldige check in een vroeg stadia. En pas daarna ook eventueel zaken aan!

Bob Johansen geeft in zijn boek ‘Leaders Make the Future: Ten New Leadership Skills for an Uncertain World’ tien leiderschapsvaardigheden waarmee je de VUCA wereld tegemoet kunt treden:

1. Maker instict: Benut alle innerlijke vaardigheden die je hebt. Haal dit ook in anderen naar boven. Doe waar je goed in bent en werkt vanuit die kracht;
2. Clarity: Zorg voor helderheid en duidelijkheid middels een goed begrijpbare visie;
3. Dilemma flipping: draai dilemma’s om naar uitdagingen en kansen;
4. Immersive learning ability: Probeer te leren vanuit ‘game situaties’. Beleef en verbeeld hetgeen je wil bereiken;
5. Bio-Empatthy: bekijk zaken vanuit het ‘natuurlijke’. Zoals het gegroeid is;
6. Constructive Depolarization: de vaardigheid hebben om kalmte te brengen en mensen te brengen naar het punt waarop je constructief samenwerkt;
7. Quiet Transparency: De ouderwetse baas bestaat niet meer. Mensen dienen open en authentiek te zijn zonder zichzelf te promoten.
8. Rapid Prototyping: Trail en error, proberen en snel bijsturen en aanpassen.
9. Smart-mob organizing: Maken, ondersteunen en koesteren van sociale netwerken. Gebruiken maken van elektronische mogelijkheden.
10. Commons Creating: Vergroot en deel kennis die je hebt, zodat concurrentie kan ontstaan op een hoger niveau. Kennis voor jezelf houden is geen macht meer.

Vuca World: En nu dan?

Omdat alles steeds sneller verandert en er steeds meer kleine factoren met complexe gevolgen gaan komen, is het zaak om als persoon en organisatie flexibeler te worden, te zijn en te blijven. Op die manier kun je als organisatie sneller en makkelijker aanpassingen maken die van positieve invloed zijn op je belangrijke stakeholders.

Gedrag en vaardigheden zoals beschreven in de 10 leiderschapsstijlen zorgen ervoor dat je als persoon en organisatie kansen hebt in de VUCA wereld. Volgens mij nog genoeg mogelijkheden en kansen in vele organisaties en in diverse branches in Nederland!

Ps: Dit bericht is eerder verschenen op www.sebastiaanvandervalk.nl (de Sebastiaan van BVOG :)), omdat er erg veel respons op dit bericht komt, wil ik hem ook graag hier delen!